مقالې او شننې

په داسې حال کې چې طالبان ورځ تر بلې د خپلو سخت‌دریځو سیاستونو له امله له خلکو فاصله اخلي، ځینې رسنۍ لا هم هغه محدودې غونډې، چې بهر مېشت افغان سیاستوال یې ترسره کوي، د طالبانو «اصلي مخالفین» بولي. داسې انګېرل کېږي چې یوازې همدا څو تکراري څېرې د ټول ملت د مخالفت استازولي کوي، او پاتې په میلیون افغانان چې د طالبانو له سختیو سره مخ دي، د دې معادلې برخه نه دي.

د یو «دموکراتیک افغانستان لپاره» د ویانا پنځمه غونډه په داسې حال کې ترسره کیږي چې هېواد لا هم په ژور سیاسي، امنیتي او اقتصادي کړکېچ کې ډوب دی او د حاکم وضعیت د اساسي بدلون نښې نه ښکاري. ادعا کیږي چې دا غونډه تر ۹۰ ګډونوال لري او له مختلفو سیاسي ګروپونو په ځانګړي ډول د «مقاومت جبهاتو» څخه پکې ګډون کړی دی.

د افغانستان د راتلونکي په اړه یو په بل پسې غونډې ترسره کېږي، خو لا هم د دغو ناستو پایلې مبهمې او بې‌نتیجې دي. «د افغانستان د راتلونکي فکر مجمع» لسمه ناسته هم په داسې حال کې په دوحه کې ترسره شوه چې د افغانستان خلک لا هم له امنیتي ستونزو، اقتصادي بحران، سیاسي فشارونو او شدیدې بې‌وزلۍ سره مخ دي.

په داسې حال کې چې داعش ډلې د سه‌شنبې په ورځ په کندز کې یوه خونړۍ ځانمرګی برید ترسره کړ او لسګونه طالب جنګیالي یې ووژل، خو د طالبانو د بهرنیو چارو وزارت لا هم ادعا کوي چې داعش په افغانستان کې سخت ځپل شوی او نور د نظامي فعالیت توان نه لري. دا څرګندونې ظاهراً د پاکستاني چارواکو د وروستیو اندېښنو په ځواب کې مطرح شوي، چې یو ځل بیا یې په افغانستان کې د ترهګریزو ډلو د فعالیتونو په اړه خبرداری ورکړی.

تر درې کاله ډېر وخت وشو چې طالبان پر افغانستان واکمن شوي دي؛ خو داسې ښکاري چې اوسمهال د دوی رژیم له سختو کورنیو او بهرنیو ستونزو سره لاس او ګرېوان دی. انګېرل کیږي چې د طالبانو د حکومت‌ولۍ بنسټونه کمزوري شوي او د ړنګېدو ګواښ یې تر بل هر وخت ډېر شوی دی.

د سپینې ماڼۍ یوه چارواکي ویلي چې د امریکا ولسمشر ډونالډ ټرمپ د هند لومړی وزیر نرندرا مودي ته بلنه ورکړې چې راتلونکې اوونۍ سپینې ماڼۍ ته د ده لیدنې لپاره ورشي.

برلین – د محافظه کارانو لخوا د کډوالۍ د محدودولو هڅو ته په ځواب کې، د یکشنبې په ورځ، په برلین کې لسګونه زره کسان سړکونو ته را ووتل او دا یې وښوده چې جرمني بله لاره غوره کړې ده؛ هغه لاره چې پر انساني ارزښتونو او د دې هېواد پر نړیوال مقام ټینګار کوي.

افغانستان په ورستیو کلونوکې له سختو بشري او اقتصادي بحرانونو سره مخ شوی، چې اوس د نړیوالو مرستو د کمښت له امله دا ستونزه لا پسې ډېره شوې ده. د ۲۰۲۱ کال له تحولاتو وروسته، افغانستان ته د نړیوالو بشري مرستو بهیر راکم شول او دا وضعیت په هېواد کې لوږه، خوارځواکۍ او اقتصادي ستونزې تر پخوا څو چنده ډېرې کړې.

د امریکا متحده ایالاتو وروستیو دیپلوماتیکو او سیاسي اقداماتو، د طالبانو پر وړاندې د دې هېواد دریځ له پخوا ډېر سخت کړی دی. د دفاع وزیر پیت هګسټ او د بهرنیو چارو وزیر مارکو روبیو تازه څرګندونې د دې ښکارندویي کوي چې واشنګټن غواړي د افغانستان په اړه خپلې تګلارې بیاځلي وڅېړي او په ترڅ کې یې پر طالبانو فشارونه زیات کړي.