افغانستان

بریتانیايي ورځپاڼې ډېلي تلگراف په یوه تحلیلي راپور کې خبرداری ورکړی چې د طالبانو پر ډله تکیه کول د داعش د زیاتېدونکي ګواښونو مخه نه شي نېولی او دا یوه ستراتېژیکه تېروتنه ده چې کولی شي د نړۍ د امنیت لپاره درانه پایلې ولري.

په مسکو کې د معاصر افغانستان د مطالعاتو مرکز رئیس، آندری سرنکو، په خپل یوه تازه مرکه کې د طالبانو واکمنۍ په اړه وویل چې «افغانستان به ډېر ژر سقوط وکړي او په هېواد کې به یوه نوې کورنۍ جګړه پیل شي.» هغه په ځانګړې توګه د طالبانو د بقا په اړه د بهرنیو ملاتړو پر رول ټینګار وکړ او زیاته یې کړه: «طالبان یوازې د امریکا د ملاتړ له لارې ژوندي پاتې دي.»

تر هغه وروسته چې د هېواد له بېلابېلو سیمو خلکو د برېښنا په بلونو کې د ۲۰۰ او ۴۰۰ افغانیو د اضافي پیسو له امله پراخ اعتراضونه وکړل، طالبانو بالاخره ومنله چې دا پیسې د یوې «ټايپي تېروتنې» له امله په بلونوکې اضافه شوي دي.

د طالبانو ویاند، ذبیح الله مجاهد، ویلي چې دې ډلې د خپلو ځانمرګو بریدګرو کورنیو څخه د ملاتړ لپاره، ۱۲ میلیارده افغانۍ ځانګړې کړې دي. نوموړي دا څرګندونې د طالبانو تر کنټرول لاندې ملي ټلویزیون سره په مرکه کې کړې، چې د وري ۱۲مه د اېکس په پاڼه خپره شوې ده.

طرز پرس ته د رسېدلیو معلوماتو پر بنسټ، حاجي ستار د امام‌صاحب ولسوالۍ اوسېدونکی و چې په باسوس ښارګوټي کې یې د غنمو تجارت کاوه. هغه د دې ولایت د یوه پیژندل شوي سوداګر کورنۍ غړی دی، چې ورور او ماما یې هم په سوداګریزو چارو بوخت دي.

له افغانستان څخه د امريکايي پوځيانو له بې پروا او غیر مسولانه وتلو تر درې کاله وروسته، لا هم هېڅ امریکايي چارواکی د دې ستراتيژيک ناکامۍ له امله نه محاکمه شوی او نه یې حساب ورکړی. دا وتل، چې د طالبانو د بيا واک ته رسېدو، د کابل د چټک سقوط، او د ۱۳ امریکايي سرتېرو او لسګونو افغان ملکي وګړو د وژل کېدو لامل شو، اوس هم تر سختو نیوکو لاندې دی.

یو ایرانی چارواکی ادعا کړې چې امریکايي پلاوی، افغانستان ته د سفر پر مهال، لومړی قندهار ته سفر کړی او هلته یې د طالبانو له مشر ملا هبت الله سره کتلي او تر هغه وروسته بیا د طالبانو د بهرنیو چارو وزیر امیر خان متقي سره په کابل کې لیدلي دي.

د افغانستان د نوي تعلیمي کال له پیل سره، د بښنې نړیوال سازمان له طالب چارواکو غوښتي چې د نجونو پر زده‌کړو لګیدلې بندیزونه پای ته ورسوي. دغه سازمان نن (شنبه، د وري ۲مه) په یوه خبرپاڼه کې د طالبانو تعلیمي پالیسۍ «له بشري حقونو ښکاره سرغړونه» بللې او ټینګار یې کړی چې د دې محدودیتونو د دوام لپاره هېڅ موجه دلیل نشته.

کابل ته د امريکايي پلاوي له سفر سره هم مهاله، طالبانو په یو حيرانونکي اقدام کې د متحده ایالاتو د سفارت پر دېوالونو د امریکا ضد لیکل شوي شعارونه پاک کړي او دېوالونه یې سپین رنګ کړي دي.

مارشال عبدالرشید دوستم، چې د جهادي قومندانانو له پخوانیو مشرانو او د پخواني ولسمشر محمد اشرف غني لومړی مرستیال و، وایي چې د افغانستان د اوسني وضعیت د بدلون لپاره، چې اشاره یې د طالبانو حکومت ته ده، په ملي او نړیواله کچه هلې ځلې کوي.