تحلیل و مقالات

تحولات اخیر در ادبیات سیاسی و دیپلماسی ایالات متحده نسبت به طالبان نشان از تغییری آشکار در راهبرد این کشور در قبال افغانستان تحت کنترل طالبان دارد. اظهارات جدید مقامات آمریکایی، از جمله پیت هگست وزیر دفاع و مارکو روبیو وزیر خارجه آمریکا، حاکی از تشدید فشارها بر طالبان و بازتعریف سیاست‌های واشنگتن در قبال افغانستان و منطقه است.

سید عباس عراقچی، وزیر امور خارجه جمهوری اسلامی ایران، نخستین سفر رسمی خود به کابل را آغاز کرد؛ سفری که می‌تواند در روابط سیاسی و اقتصادی میان ایران و افغانستان تأثیری قابل‌توجه داشته باشد. این دو کشور که با بیش از ۱۰۰۰ کیلومتر مرز مشترک و تعاملات دیرینه تاریخی، فرهنگی و تجاری پیوند دارند، در حال حاضر با چالش‌ها و فرصت‌هایی مواجه هستند که تعیین مسیر آینده روابطشان را ضروری کرده است.

روز جهانی آموزش، فرصتی برای تأمل در اهمیت آموزش در جوامع مختلف و تأکید بر حقوق برابر برای تمام افراد، به‌ویژه زنان و دختران است. اما در افغانستان، این روز به‌ویژه به چالشی جدی تبدیل شده است، چرا که دختران افغان همچنان از حق اساسی خود برای تحصیل محروم هستند. پس از بازگشت طالبان به قدرت در سال 2021، این گروه محدودیت‌های گسترده‌ای علیه زنان و دختران اعمال کرده است.

دونالد ترامپ با بازگشت به عرصه ریاست‌جمهوری، چشم‌اندازی جاه‌طلبانه برای «احیای عظمت آمریکا» ارائه کرده است. او با تأکید بر شعار همیشگی «اول آمریکا»، از برنامه‌هایی پرده برداشته که بر اقتصاد داخلی، امنیت ملی، و جایگاه بین‌المللی ایالات متحده متمرکز است. این سیاست‌ها، گرچه با استقبال هوادارانش مواجه شده، اما به همان اندازه نیز انتقادات گسترده‌ای برانگیخته است.

سال ۲۰۲۴ برای مردم افغانستان سالی پر از بحران‌ها و دشواری‌های جدید بود. در این سال، بحران‌های سیاسی، اجتماعی و اقتصادی که از گذشته بر دوش مردم افغانستان سنگینی می‌کرد، همچنان ادامه یافت و تأثیرات منفی خود را بر زندگی مردم بیشتر از پیش نشان داد.

با وصف آنکه محمد اشرف غنی، رئیس‌جمهور برکنارشده افغانستان، خود را دموکرات و حامی حقوق زنان می‌داند، اما در سه سال گذشته در مورد وضعیت زنان در افغانستان، کم‌تر واکنش داشته و در بسیاری موارد این موضوع را نادیده گرفته است.

از زمان تسلط دوباره طالبان بر افغانستان، شاهد اقدامات هدفمندی هستیم که در راستای محدودسازی زنان در عرصه‌های مختلف اقتصادی، اجتماعی و فرهنگی صورت می‌گیرد. یکی از جلوه‌های برجسته این سیاست‌ها، ممنوعیت گسترده و گام‌به‌گام زنان از کار در سازمان‌های دولتی، غیردولتی داخلی و بین‌المللی است.

منابع نزدیک به حکومت طالبان ادعا کرده‌اند که درگیری اخیر با نظامیان پاکستانی در واقع پاسخی به حملات هوایی پاکستان بوده است. وزارت دفاع طالبان در بیانیه‌ای رسمی اعلام کرده که در نزدیکی خط فرضی دیورند، برخی مراکز «اشرار» و حامیان آن‌ها را هدف قرار داده است.

در اقدام تازه‌ی، هیئت تحریر شام به رهبری احمد شرع، نخستین وزیر خارجه خود را معرفی کرد و از این طریق تلاش‌های خود برای ایجاد ساختارهای حکومتی در سوریه را به نمایش گذاشت. اسعد حسن الشیبانی، که از سوی هیئت به عنوان وزیر خارجه منصوب شده است، دارای پیشینه تحصیلی برجسته‌ای در زمینه زبان و ادبیات انگلیسی و علوم سیاسی و روابط بین‌الملل است.

در سه سال گذشته، زنان افغانستان به نماد مقاومت در برابر ظلم و سرکوب طالبان تبدیل شده‌اند. این مقاومت در شرایطی شکل گرفته که طالبان با اعمال سیاست‌های سخت‌گیرانه و سرکوبگرانه، زنان را هدف اصلی محدودیت‌های خود قرار داده‌اند. این گروه که در آگوست ۲۰۲۱ دوباره قدرت را در افغانستان به دست گرفت، از همان ابتدا برنامه‌ای نظام‌مند برای حذف زنان از عرصه‌های سیاسی،اجتماعی، اقتصادی و فرهنگی کشور اجرا کرد.