تحلیل و مقالات

استانبول «طرز پرس» - در روزهای اخیر، نشستی با عنوان «پروسه‌ی گفتمان ملی» در شهر استانبول ترکیه برگزار شد که با حضور چهره‌های سیاسی و مقام‌های ارشد جمهوريت به انجام رسید. این نشست که پشت درهای بسته و بدون هیچ‌گونه بیانیه رسمی برگزار شد، با واکنش‌های گسترده و متنوعی از سوی جامعه مدنی، فعالان حقوق بشر و طیف‌های سیاسی مختلف افغانستان مواجه گردید.

نشست اخیر بریکس در شهر کازان، روسیه با حضور ۳۶ کشور از جمله چین، هند، و ایران به بررسی تحولات جهانی، روز سه شنبه آغاز شد. این نشست به میزبانی ولادیمیر پوتین و با شرکت دبیرکل سازمان ملل، آنتونیو گوترش، در حالی برگزارش شد که پوتین به دلیل آنچه جنایات جنگی در اوکراین خوانده می‌شود، تحت پیگرد بین‌المللی قرار دارد.

تحولات دوران پساجنگ سرد، ظهور جهانی شدن و پیشرفت‌های فناوری در زمینه‌های ارتباطات و ترانزیت باعث کاهش نقش محوری دولت‌ها شده است. در ادبیات روابط بین‌الملل، این پدیده به عنوان «وابستگی متقابل دولت‌ها» شناخته می‌شود. در چنین فضایی، دولت‌ها می‌توانند در حوزه‌های منطقه‌ای خود بهتر نقش ایفا کنند و جایگاه مناسبی پیدا کنند.

بحران افغانستان یکی از پیچیده‌ترین و ماندگارترین چالش‌های سیاسی و امنیتی منطقه و جهان است. از زمان سقوط دولت پیشین افغانستان و تسلط طالبان بر این کشور در سال ۲۰۲۱، جامعه جهانی تلاش‌های بسیاری برای یافتن راه‌حلی پایدار برای این بحران انجام داده است. نشست‌های بین‌المللی متعددی با حضور کشورهای مختلف و سازمان‌های جهانی برگزار شده‌اند تا به راه‌حل‌هایی برای این بحران پیچیده دست یابند. با این حال، این نشست‌ها تا کنون نتوانسته‌اند به نتایج ملموسی منجر شوند.

پس از تسلط طالبان بر افغانستان در سال 2021، رسانه‌های کشور وارد یکی از بحرانی‌ترین دوران‌های خود شده‌اند. محدودیت‌های شدیدی که این گروه در بخش‌های مختلف اعمال کرده، به‌ویژه بر رسانه‌ها تأثیرات گسترده‌ای گذاشته است. طالبان با تصویب قوانین جدید و محدودیت‌های سخت‌گیرانه، آزادی بیان و حق دسترسی به اطلاعات را به‌شدت محدود کرده‌اند. در نتیجه، رسانه‌ها، از جمله شبکه‌های تلویزیونی، با تهدید تعطیلی دائمی مواجه‌اند، روندی که می‌تواند افغانستان را به یک کشور خاموش و بی‌تصویر تبدیل کند.

طرز پرس: با تسلط مجدد طالبان بر افغانستان در سال ۲۰۲۱، زنان با محدودیت‌های شدیدی در زندگی روزمره مواجه شدند. ممنوعیت تحصیل، اشتغال و مشارکت در امور اجتماعی و سیاسی زنان، نهادهای بین‌المللی و حقوق بشری را وادار به بررسی وضعیت وخیم آنان کرده است.

طرز پرس: از زمان تسلط دوباره طالبان بر افغانستان در سال ۲۰۲۱، رسانه‌ها و خبرنگاران کشور تحت فشارهای شدید قرار گرفته‌اند. طالبان با وضع مجموعه‌ای از قوانین و مقررات محدودکننده، تلاش کرده‌اند کنترل کامل بر رسانه‌ها و فعالیت‌های آنان را اعمال کنند. این محدودیت‌ها، که به تدریج شدت یافته‌اند، شامل دستورالعمل‌های سختگیرانه‌ای است که آزادی بیان و استقلال رسانه‌ها را به شدت تحت تأثیر قرار داده است. گزارش حاضر به بررسی جدیدترین دستورالعمل‌های صادره از سوی طالبان و پیامدهای آن بر جامعه رسانه‌ای افغانستان می‌پردازد.

طرز پرس: روز جهانی دختر، در ۱۱ اکتبر هر سال، به عنوان روزی برای گرامیداشت دستاوردها و توانایی‌های دختران در سراسر جهان جشن گرفته می‌شود. این روز فرصتی است برای تمرکز بر اهمیت حقوق دختران و ظرفیت‌های آن‌ها در ساختن آینده‌ای بهتر. اما در افغانستان، این روز تبدیل به نمادی از درد و سرکوب شده است؛ روزی که یادآور تیره‌ترین دوران تاریخ معاصر این کشور است، دورانی که تحت حکومت طالبان، دختران از ابتدایی‌ترین حقوق خود محروم شده‌اند.

طرز پرس: خاورمیانه همواره به‌عنوان یکی از پیچیده‌ترین و پرتنش‌ترین نقاط جهان، محور سیاست‌های بین‌المللی بوده است. این منطقه، در تمام طول تاریخ مدرن خود، محل کشمکش‌های متعدد و گاه خشونت‌آمیز میان قدرت‌های جهانی و منطقه‌ای بوده است.

طرز پرس: پنجم اکتوبر همزمان می‌شود با روز جهانی معلم. این مناسبت از سال 1994 بدینسو از سوی یونسکو نام‌گذاری شده و تا امروز همه‌ساله از آن گرامی‌داشت می‌شود. هدف از اعلام چنین روزی ارزش‌گذاری به معلمان، قدردانی از آنها و بررسی چالش‌های شأن در سراسر جهان اعلام شده است؛ اما بحث «روز معلم» چیز دیگری‌ست.