رپوټونه

د ایران ولسمشر مسعود پزشکیان، ویلي چې اسلامي جمهوریت به د هلمند له سیند څخه د خپلې حقابې د ترلاسه کولو لپاره له طالبانو سره خبرې وکړي. نوموړي سیستان او بلوچستان ولایت ته د خپل سفر پر مهال ټینګار وکړ چې دا موضوع د حکومت په جدي کاري پلان کې شامله ده.

له اسلام آباد څخه یو شمېر سرچینو طرز پرس ته ویلي چې د افغان کډوالو د نيولو او شړلو بهیر تر بل هر وخت په چټکۍ روانه ده. ډیری افغان کډوال چې په دې وروستیو کې د پاکستان د پولیسو لخوا نيول شوي، د پولیسو له ناوړه چلند څخه یې هم شکایتونه کړي دي.

د امریکا منتخب ولسمشر دونالد ټرمپ، له طالبانو سره د امریکا میلیارډ ډالري مالي مرستې په سختو ټکو غندلی او دا تګلاره یې «نه‌منونکې» بللې ده. ښاغلي ټرمپ د سه‌شنبې په ورځ په فلوریډا کې یوې خبري غونډې ته د وینا پر مهال ټینګار وکړ چې د تېرو درېو کلونو په ترڅ کې د امریکا میلیاردونه ډالره مرسته افغانستان ته استول شوې،

د ایران د بهرنیو چارو وزارت ویاند اسماعیل بقایي وايي، تهران به خپل ټول امکانات وکاروي، څو له طالبانو سره د اوبو ستونزه حل کړي. نوموړي ټینګار کړی چې په افغانستان کې د بندونو د پروژو له پلي کېدو وروسته، تهران دې موضوع ته لومړیتوب ورکړی دی.

په سوریه کې وروستي تحولات، پر دمشق د هیئت تحریر شام واکمنېدل او بیا په رسمي لباس کې د دې ډلې د مشر احمد شرع څرګندېدل، د خلکو پام ځان ته اړولی دی. دغه بریا چې د ۲۰۲۱ کال په اګست کې د طالبانو له ورته تجربې سره پرتله کېږي، دا پوښتنه راپورته کړې چې دا دوه ډلې په ایدیولوژي، کړنو او حکومتولۍ کې څه توپیر لري.؟ سره له دې چې دواړه ډلې بنسټپالې اسلامي ایدیولوژۍ لري؛ خو د مدیریت، تګلارو، له نړیوالې ټولنې سره تعامل او د ټولنیزو موضوعاتو په اړه چلند کې څرګند توپیرونه موجود دي.

یوه ډله افغانې ښځې په اسلام‌اباد کې د یلدا شپې په مناسبت راټولې شوې، څو د کال اوږده شپه ونمانځي. دا مراسم چې د ګوهرشاد بېګم سازمان او نورو فرهنګي بنسټونو لخوا جوړ شوي وو، یوازې یو ساده کلتوري جشن نه و. په دې غونډه کې ښځو د هنر، کلتوري هویت او اعتراضي پیغامونو په تلفیق سره خپل غږ نړۍ ته ورساوه.

په داسې حال کې چې د طالبانو مشر ملا هبت‌الله په وروستیو کې د نجونو پر مخ د طبي مؤسسو د تړلو امر کړی، خو د دې ډلې د پوځ مشر فصیح‌الدین فطرت په ښکاره د همدې پرېکړې خلاف وايي، چې افغانستان ښځینه ډاکترانو ته اړتیا لري.

په داسې حال کې چې په ورستیو کې یو شمېر راپورونه د طالب چارواکو ترمنځ په لویه کچه له ژورو اختلافاتو پرده پورته کوي؛ خو د طالبانو یو شمېر چارواکي له کوم څرګند سپيناوي پرته بیا ټینګار کوي چې د دوی ترمنځ هېڅ ډول اختلافات نشته.

د سوریې په پلازمېنه دمشق کې د دفاع وزارت تر ادارې لاندې د صیدنایا زندان د بشري حقونو د نقض تر ټولو وحشتناکه بېلګه ده چې د بشار اسد د حکومت پر مهال یې وده کړې ده. دغه زندان د غیرانساني شرایطو، پراخو شکنجو او ډله‌یزو اعدامونو له امله د «انساني سلاخ‌خانې» په نوم پېژندل کېږي.

د طالبانو د کورنيو چارو سرپرست وزير، سراج‌الدين حقاني، د حقاني شبکې د یوه جګپوړي غړي خليل‌الرحمن حقاني تر وژل کېدو وروسته په خپلو لومړنیو څرګندونو کې وويل چې هغه له هېچا سره «شخصي عقده يا دښمني» نه لرله.