رپوټونه

طرز پرس: د طالبانو د امر بالمعروف وزیر، خالد حنفي، په خپلو تازه څرګندونو کې د ښځو پر وړاندې نوې محدودیتونو ته اشاره کړې ده. هغه ویلي چې بالغې ښځې ان په لمانځه کې نشي کولی یو بل ته «الحمدلله» او «سبحان‌الله» ووايي او ټینګار یې کړی چې د دوی لپاره سندرې ویل په مطلق ډول منع دي.

د طالبانو له بیا واکمنېدو سره، د افغانستان روغتیايي سیستم هم د نورو کړکېچونو په څېر یوې اندېښمنې کچې ته رسېدلې ده. دغه کړکېچ د افغانستان د خلکو، په ځانګړې توګه د ښځو او ماشومانو ژوند له جدي خطر سره مخ کړی دی. نړیوال راپورونه ښيي چې نه یوازې روغتیایي وضعیت ښه شوی نه دی، بلکې د طالبانو لخوا د ښځو او ماشومانو روغتیایي خدماتو په وړاندې د محدودیتونو وضع کولو له کبله، وضعیت لا خراب شوی دی.

طرز پرس: د اکتوبر په ۲۶مه نېټه، پر ایران د اسرائیل برید چې د ایران د توغندیزو بریدونو ځواب ګڼل کېږي، د منځني ختیځ په تحولاتو کې یوه مهمه پېښه ده. دا برید، چې په کې د ایران څلور نظامي افسران وژل شوي او په تهران کې ګڼ اهداف له منځه تللي، د بېلابېلو هېوادونو او نړیوالو ادارو پراخ غبرګونونه یې راپارولي دي.

طرز پرس: په افغانستان کې د کتاب لوستلو فرهنګ تل د سیاسي ایډیالوژیو تر اغېز لاندې پاتې شوی، چې دا سیاستونو د کتابونو په لوستلو او انتخاب باندې ژور اغېز لري. دا موضوع یوازینی لامل دی چې د مطالعې فرهنګ په سمه توګه نهادينه نه شي او د کافي ودې څخه بې برخې پاتې شي.

د کابل ښاروالۍ په دې وروستیو کې د ګرځنده پلورونکو فعالیتونو د محدودولو په موخه ځینې اقدامات ترسره کړي دي، څو په ښار کې نظم رامنځته کړي. دغه اقدامات، په ځانګړي ډول د ښار په بېلابېلو برخو کې په ګرځنده پلورونکو منفي اغېزې کړي او جدي اندېښنې یې ورته راولاړې کړي دي.

طرز پرس: له ګواښ سره مخ څېړونکي (Scholars in Risk) په نوم یو تازه راپور چې د «اکاډمیکې آزادۍ څار پروژې» تر سرلیک لاندې خپور شوی، ښیي چې څېړونکي او زده کوونکي په ټوله نړۍ او په ځانګړې توګه په افغانستان کې له جدي ګواښونو سره مخ دي چې اکاډمیکه آزادي او د تعلیمي مؤسسو خپلواکي ګواښي. دې ادارې څرګنده کړې ده چې د طالبانو په حکومت کې د علمي او څېړنیزو فعالیتونو پر وړاندې ګن شمېر خنډونه موجود دی.

طرز پرس: د پښتون ژغورنې غورځنګ مشر منظور پښتین د جرګې په وروستي ورځ یو شمېر مهمې غوښتنې مطرح کړې او ټيڼګار یې وکړ چې د پاکستان پوځ او تحریک طالبان پاکستاني دواړه باید له پښتون مېشتو سیمو ووځي، ځکه د ده په وینا، جګړه د دغو دواړو لوريو لخوا رامنځته شوې ده.

طرز پرس: د بشري حقونو د څار ادارې په خپل وروستي راپور کې په افغانستان کې د ښځینه پولیسو وضعیت ته په ډېر صریح او دردونکې ژبه کتنه کړې او له نړیوالې ټولنې، په ځانګړې توګه هغو هېوادونو څخه چې د افغانستان د پخواني پولیسو ملاتړي وو، غوښتنه کړې چې دغو ښځو ته پناه او اغېزمن ملاتړ برابر کړي.

طرز پرس: سږکال افغانستان لپاره د بشري بودیجې کموالي په هېواد کې د ملیونونو اړمنو کسانو د ژغورنې لپاره یو له اساسي ننګونو څخه ګرځېدلی. ملګرو ملتونو اعلان کړی و چې د ۲۳.۷ ملیونه خلکو سره د مرستې لپاره ۳.۰۶ ملیارده ډالرو ته اړتیا ده؛ خو تر اوسه یوازې ۲۵ سلنه بودیجه تمویل شوې او دا موضوع د افغانستان د خلکو په ژوند باندې پراخ اغېز کړی دی.

طرز پرس: تر هغه وروسته چې د پاکستان لومړي وزیر شهباز شریف د ملګرو ملتونو په عمومي ناسته کې په افغانستان کې د ترهګریزو ډلو د شتون په اړه خبرې وکړې، اوس طالبانو داسې معلومات خپاره کړي چې د داعش خراسان د مشرتابه څرک یې په پاکستان کې موندلې ده.