په داسې حال کې چې میلیونونه افغانان له سخت اقتصادي بحران سره مخ دي او بیکاري په بېسارې کچه ډېره شوې، خو طالبان لا هم خپل مالي سرچینې پر مذهبي پروژو لګوي. تازه د دې ډلې د ټول ګټو وزارت اعلان کړی چې د فراه ولایت د گلستان په ولسوالۍ کې به د ۳۲ میلیونه افغانیو په ارزښت یو جومات جوړېږي؛ دا پروژه د طالبانو د مشر، هبتالله آخندزاده، په مستقیمه لارښوونه پیل شوې ده.
د طالبانو د ټول ګټو وزارت د معلوماتو له مخې، د دې جومات د جوړېدو چارې د یوه شخصي شرکت په همکارۍ روانې دي او دا د طالبانو د هغه پلان برخه ده چې غواړي د لویو لارو پر سر جوماتونه جوړ کړي. دا په داسې حال کې ده چې ډېر خلک آن خپلو لومړنیو اړتیاوو ته لکه خواړه، سرپناه او روغتیايي خدماتو ته لاسرسی نه لري.
د ملګرو ملتونو د شمېرو له مخې، له ۲۳ میلیونه زیات افغانان بشري مرستو ته اړتیا لري. د بیکارۍ کچه په بېساري ډول لوړه شوې او د کارموندنې نشتوالي د میلیونونو کسانو ژوند اغېزمن کړی. په داسې یو وضعیت کې، جومات ته د لسګونو میلیونو افغانیو ځانګړي کول، د دې پر ځای چې په کارموندنه، روغتیا او زدهکړو پانګونه وشي، دا پوښتنه را ولاړوي چې د طالبانو د حکومت لومړیتوبونه څه دي؟
په تېرو دریو کلونو کې، طالبانو تل داسې تګلاره غوره کړې چې دیني او مذهبي بنسټونه پکې ځانګړی ارزښت لري. دا ډله د اقتصادي او ټولنیزو بنسټونو پر ځای، پر دیني مدرسو او مجللو جوماتونو تمرکز کوي. دا پلان په داسې شرايط کې تطبيق کیږي چې په ټول هېواد کې زرګونه ښوونځي او تعلیمي مرکزونه د بودجې، امکاناتو او بشري قوې د نشتوالي له امله تړل شوي دي.
په داسې حال کې چې ډېری افغانان د ورځني لګښتونو لپاره بهرنیو خیراتونو او مرستو ته اړ دي، له دومره ستر مالي لګښت سره د یوه جومات جوړول، د طالبانو د ایدیولوژیک لومړیتوبونو ښکارندویي کوي، نه د خلکو د بنسټیزو اړتیاوو. دا تګلاره نه یوازې د عامو خلکو نارضایتي زیاته کړې، بلکې د طالبانو د پالیسیو او د افغانستان د اقتصادي واقعیتونو ترمنځ ژور واټن هم څرګندوي.
په یوه اسلامي هېواد کې د جومات جوړېدل یوه طبیعي مسئله ده، خو کله چې میلیونونه کسان وږي دي او ماشومان له زدهکړو بېبرخې پاتې دي، آیا په دې برخه کې دومره زیات لګښت توجیه کېدای شي؟ آیا د طالبانو مشران حاضر دي چې همدومره بودجه د ولس د ښېرازۍ او په ځانګړي ډول د کارموندنې په برخه کې وکاروي؟
په ټوله کې، دا پرېکړې نه یوازې د خلکو له اقتصادي ستونزو سره د طالبانو ښکاره بېپروايي ښيي، بلکې د دوی پر مشروعیت او د عامو افغانانو پر باور هم منفي اغېز کولی شي.
