روابط اقتصادی میان ایالات متحده و هند همواره در نوسانی میان همکاری و رقابت قرار داشته است. این دو کشور، به عنوان بزرگ‌ترین دموکراسی‌های جهان، در حوزه‌هایی مانند تجارت، امنیت و فناوری منافع مشترکی دارند، اما اختلافات بر سر تعرفه‌ها، سیاست‌های تجاری و ملاحظات ژئوپلیتیک همچنان مانعی بر سر راه یک توافق جامع است. دیدار اخیر دونالد ترامپ و نارندرا مودی در کاخ سفید بار دیگر این واقعیت را نمایان کرد: واشینگتن و دهلی‌نو برای پیشبرد منافع مشترک خود به همکاری نیاز دارند، اما مسیر رسیدن به یک توافق پایدار همچنان پیچیده و چالش‌برانگیز است.
محورهای کلیدی مذاکرات؛ از تجارت تا امنیت
رهبران دو کشور در این دیدار بر گسترش روابط اقتصادی، همکاری‌های دفاعی، افزایش مبادلات انرژی و تقویت همکاری‌های فناوری تأکید کردند. اگرچه این مذاکرات زمینه‌هایی برای همکاری ایجاد کرد، اما چالش‌های مهمی نیز باقی ماند.
یکی از اصلی‌ترین موضوعات مورد بحث، کاهش تعرفه‌های تجاری بود. ترامپ سیاست‌های تجاری هند را «ناعادلانه» توصیف کرد و خواستار کاهش موانع ورود کالاهای آمریکایی به بازار هند شد. از سوی دیگر، دهلی‌نو نیز نگرانی‌هایی در مورد تعرفه‌های ایالات متحده بر کالاهای هندی مطرح کرد. اگرچه دو طرف برای ادامه مذاکرات و کاهش موانع تجاری به توافق رسیدند، اما هنوز مشخص نیست که این مذاکرات به تغییرات اساسی در سیاست‌های تعرفه‌ای منجر خواهد شد یا خیر.
گسترش مبادلات انرژی؛ کاهش وابستگی هند به تأمین‌کنندگان سنتی
هند، یکی از بزرگ‌ترین مصرف‌کنندگان انرژی جهان، در تلاش است تا منابع تأمین نفت و گاز خود را متنوع کند و از وابستگی بیش از حد به تأمین‌کنندگان سنتی مانند خاورمیانه و روسیه بکاهد. در این راستا، دو کشور توافق کردند که صادرات نفت و گاز آمریکا به هند افزایش یابد. این توافق می‌تواند برای هر دو طرف سودمند باشد: ایالات متحده بازار بزرگی برای صادرات انرژی خود به دست می‌آورد و هند به منابع انرژی مطمئن‌تری دسترسی پیدا می‌کند.
همکاری‌های دفاعی و فروش جنگنده‌های پیشرفته
همکاری‌های دفاعی نیز یکی از محورهای کلیدی این مذاکرات بود. آمریکا پیشنهاد فروش جنگنده‌های نسل پنجم اف-۳۵ را به هند مطرح کرد. این پیشنهاد در حالی ارائه شد که هند به دنبال مدرن‌سازی نیروی هوایی خود و کاهش وابستگی به تجهیزات روسی است. با این حال، مقامات هندی اعلام کردند که این معامله هنوز در مرحله بررسی است و روند رسمی آن آغاز نشده است.
تقویت همکاری‌های فناوری و هسته‌ای
ایالات متحده و هند همچنین توافق کردند که در حوزه فناوری‌های پیشرفته، از جمله توسعه زیرساخت‌های دیجیتال، هوش مصنوعی و انرژی هسته‌ای غیرنظامی، همکاری‌های خود را تقویت کنند. دهلی‌نو در حال اصلاح قوانین داخلی خود برای تسهیل استفاده از فناوری هسته‌ای آمریکا است، که می‌تواند زمینه‌ساز ساخت نیروگاه‌های هسته‌ای جدید در هند باشد. این همکاری نه‌تنها به تأمین پایدار انرژی کمک خواهد کرد، بلکه منافع اقتصادی مهمی نیز برای هر دو کشور خواهد داشت.
امنیت و مبارزه با تروریسم؛ همکاری در جنوب آسیا
در کنار مسائل اقتصادی و تجاری، امنیت و مبارزه با تروریسم نیز از موضوعات مورد بحث بود. آمریکا و هند توافق کردند که همکاری‌های امنیتی خود را افزایش دهند و اطلاعات بیشتری در مورد تهدیدات تروریستی به اشتراک بگذارند. این همکاری به‌ویژه در منطقه جنوب آسیا می‌تواند نقش مهمی در مقابله با گروه‌های افراطی ایفا کند.
توافق یا ادامه تنش‌های تجاری؟
با وجود پیشرفت‌هایی که در این مذاکرات حاصل شد، اختلافات تجاری همچنان یک چالش عمده باقی مانده است. ترامپ اخیراً فرمانی را امضا کرده که بر اساس آن، تعرفه‌های متقابل بر کشورهایی که بر کالاهای آمریکایی تعرفه وضع می‌کنند، اعمال خواهد شد. این سیاست، هند را نیز در بر می‌گیرد و می‌تواند تنش‌های تجاری میان دو کشور را تشدید کند. با این حال، مقامات هر دو طرف ابراز امیدواری کرده‌اند که مذاکرات بتواند به یک توافق جامع منجر شود.
چشم‌انداز آینده؛ همکاری یا رقابت؟
روابط آمریکا و هند در نقطه‌ای حساس قرار دارد. از یک سو، همکاری در زمینه‌هایی مانند انرژی، فناوری و دفاع می‌تواند این روابط را تقویت کند. از سوی دیگر، اختلافات تجاری و سیاست‌های تعرفه‌ای همچنان به عنوان موانعی جدی مطرح هستند. نتیجه این مذاکرات نه‌تنها بر روابط اقتصادی دو کشور، بلکه بر نظم تجاری جهانی نیز تأثیر خواهد داشت. آیا دهلی‌نو و واشینگتن می‌توانند بر این چالش‌ها غلبه کنند و به یک توافق پایدار برسند؟ پاسخ این پرسش، مسیر آینده این شراکت راهبردی را تعیین خواهد کرد.
