فارن‌پالیسی سال ۲۰۲۵ را سال گسترش درگیری‌ها می‌داند

حامیه نادری

طرز پرس

9 جدی 1403

world-flags-blue-sky-8502547.webp

نشریه فارن‌پالیسی در گزارشی تحلیلی به قلم ساشا پولاکوف-سورانسکی، معاون سردبیر این نشریه، هشدار داده است که سال ۲۰۲۵ شاهد گسترش درگیری‌ها و بحران‌های انسانی در مناطق شاخ آفریقا، خاورمیانه، و شمال قاره آفریقا خواهیم بود. این گزارش بر شدت گرفتن خشونت‌ها، تعمیق بحران‌های اقتصادی، و پیامدهای جهانی این تحولات تأکید کرده و آینده‌ای پرچالش را پیش‌بینی می‌کند.

از سودان تا کشورهای ساحلی، تنش‌های منطقه‌ای در حال افزایش است. درگیری‌های داخلی، رقابت‌های ژئوپلیتیکی و تغییرات اقلیمی از جمله عواملی هستند که به تشدید خشونت و آوارگی میلیون‌ها نفر انجامیده‌اند. جنگ داخلی در سودان میان نیروهای مسلح و شبه‌نظامیان پشتیبانی سریع یکی از جدی‌ترین نمونه‌هاست که با تلفات گسترده غیرنظامیان، تخریب زیرساخت‌ها، و بحران پناهجویان همراه بوده است. این بحران نه تنها وضعیت انسانی در سودان را بحرانی کرده، بلکه به گفته فارن‌پالیسی، پیامدهای آن در سال ۲۰۲۵ و سال‌های پس از آن نیز منطقه را تحت تأثیر قرار خواهد داد.

در بخش دیگری از این گزارش، به تشدید تنش‌ها میان رواندا و جمهوری دموکراتیک کنگو اشاره شده است. این دو کشور که پیشینه‌ای طولانی از رقابت‌های سیاسی و نظامی دارند، بار دیگر در معرض درگیری‌های مرزی و مناقشات داخلی قرار گرفته‌اند. هم‌زمان، گروه‌های ستیزه‌جو در منطقه ساحل که پیش‌تر در کشورهای مالی، نیجر، و بورکینافاسو فعال بودند، اکنون به سمت کشورهای ساحلی مانند بنین و ساحل عاج حرکت کرده‌اند. این گسترش جغرافیایی تهدیدهای جدیدی برای امنیت منطقه‌ای ایجاد کرده و دولت‌های محلی را با چالش‌های فزاینده‌ای مواجه کرده است.

در خاورمیانه، درگیری‌های نیابتی همچنان به عنوان عامل اصلی بی‌ثباتی عمل می‌کنند. بحران سوریه، جنگ یمن، و مناقشات فلسطین و اسرائیل در کنار رقابت‌های قدرت‌های منطقه‌ای مانند ایران، عربستان سعودی، و ترکیه، دورنمای روشنی برای کاهش تنش‌ها باقی نگذاشته است. همچنین، افزایش فشارهای اقتصادی و اجتماعی بر جوامع منطقه، از جمله تورم، کاهش ارزش پول، و کمبود منابع حیاتی مانند آب، به تشدید اعتراضات و ناآرامی‌های مردمی منجر شده است.

یکی از جنبه‌های مهم این گزارش، تأثیر تغییرات اقلیمی بر تشدید بحران‌ها است. فارن‌پالیسی اشاره می‌کند که افزایش دما، کاهش منابع آبی، و گسترش بیابان‌زایی نقش مهمی در افزایش مهاجرت‌های اجباری و مناقشات بر سر منابع داشته است. این عوامل، به‌ویژه در مناطقی مانند شاخ آفریقا و ساحل، وضعیت را وخیم‌تر کرده و بحران‌های انسانی را تعمیق بخشیده‌اند.

این گزارش همچنین به نقش قدرت‌های جهانی در تشدید یا کاهش این بحران‌ها پرداخته است. رقابت میان ایالات متحده، چین، و روسیه برای نفوذ در مناطق درگیر، سیاست‌های متناقض و بعضاً مخرب این کشورها، و ضعف سازمان‌های بین‌المللی در پاسخ‌گویی به بحران‌ها از جمله عواملی هستند که به تشدید اوضاع کمک کرده‌اند.

فارن‌پالیسی هشدار می‌دهد که پیامدهای این بحران‌ها به مرزهای منطقه‌ای محدود نخواهد ماند و جهان را با چالش‌هایی از جمله افزایش مهاجرت، تهدیدهای امنیتی فراملی، و بی‌ثباتی اقتصادی مواجه خواهد کرد. این پیش‌بینی، زنگ خطری برای جامعه بین‌المللی است که با اقداماتی هماهنگ و مؤثر، در مسیر کاهش تنش‌ها و جلوگیری از گسترش درگیری‌ها گام بردارد.

نویسنده این گزارش تأکید می‌کند که تنها با مداخله قاطع و رویکردی همه‌جانبه می‌توان از پیامدهای فاجعه‌بار این بحران‌ها برای نسل‌های آینده جلوگیری کرد.