خبرنگاران افغان در تبعید، در بیانیهای که به تازگی منتشر شده، توافقنامه دوحه را به عنوان عامل سقوط دولت جمهوری و بازگشت طالبان به قدرت در افغانستان معرفی کرده و از دونالد ترامپ، رئیسجمهور منتخب ایالات متحده خواستار لغو این توافق شدند.
در این بیانیه، که توسط گروهی از خبرنگاران افغان در اروپا و آمریکای شمالی منتشر گردید، بر رشد «تاریخی» رسانهها و آزادی بیان در افغانستان پس از سال ۲۰۰۱ و هزینههای میلیونی ایالات متحده برای تقویت آن تأکید شده است. اما با تسلط دوباره طالبان، آزادی بیان و رسانهها در افغانستان به طور کامل نابود شده است.
این خبرنگاران همچنین به آمار تکاندهندهای اشاره کردهاند: از آغاز حکومت طالبان در آگوست ۲۰۲۱، بیش از ۱۰۰۰ مورد خشونت علیه خبرنگاران ثبت شده که شامل قتل، اسارت و تهدیدهای جسمانی و لفظی میشود. بیش از ۴۰۰۰ خبرنگار افغانستان را ترک کردهاند و تنها کمتر از ۵۰ زن از میان حدود ۲۰۰۰ خبرنگار زن باقیمانده در افغانستان، همچنان در شرایط بسیار خطرناک به کار خود ادامه میدهند.
در این بیانیه تصریح شده است که افغانستان در حال حاضر یکی از پنج کشور «خطرناک» برای خبرنگاران است و ساختارهای قانونی و اداری که برای حمایت از آزادی بیان ایجاد شده بودند، به طور کامل نابود شدهاند.
خبرنگاران افغان در تبعید همچنین با تأکید بر ضرورت لغو توافقنامه دوحه از سوی ترامپ، معتقدند که این اقدام میتواند زمینهساز تشکیل یک حکومت «مردمسالار و فراگیر» در افغانستان شود. علاوه بر این، آنها از ترامپ خواستهاند تا افراد مسئول در «تهیه و اجرای» این توافق را که به گفتهی آنها به تقویت نیروهای طالبان کمک کردهاند، به دادگاههای جهانی معرفی کند.
این خبرنگاران باور دارند که چنین اقداماتی میتواند به اجرای «حقوق بشر جهانی» کمک کرده و مانع از تکرار نقضهای گسترده حقوق بشری در افغانستان شود.
توافقنامه دوحه که در تاریخ ۲۹ فوریه ۲۰۲۰ میان ایالات متحده و طالبان به امضا رسید، نقطه عطفی در تاریخ افغانستان بود. این توافق راه را برای خروج نیروهای امریکایی از افغانستان هموار کرد و شامل تعهداتی از سوی طالبان همچون قطع روابط با «گروههای هراسافگن» و آغاز گفتوگوهای میانافغانان بود. با این حال، بسیاری از تحلیلگران معتقدند که تنها خروج نیروهای امریکایی محقق شده و سایر تعهدات آن، به ویژه در زمینه حقوق بشر و گفتوگوها، عملی نشده است.