واشنگتن: «طرز پرس» دونالد ترامپ، رئیسجمهور پیشین آمریکا، که زمانی با اظهارات تند و اسلامستیزانه و اجرای سیاستهایی چون ممنوعیت ورود شهروندان چندین کشور مسلمان به ایالات متحده، تصویر خود را بهعنوان منتقد سرسخت مسلمانان تثبیت کرده بود، اینک در تلاش است تا برای رقابت با رقبای دموکرات خود، حمایت جمعیت مسلمان و عرب آمریکا را به دست آورد. این تغییر رویکرد ناگهانی و تلاشهای اخیر ترامپ برای نزدیک شدن به مسلمانان و اعراب، از دید بسیاری تحلیلگران به عنوان اقدامی استراتژیک و صرفاً برای کسب رأی تلقی شده است.
رویکرد اسلامستیزانه ترامپ در گذشته
در سال ۲۰۱۶، ترامپ با اتخاذ مواضعی تند و بیسابقه علیه مسلمانان، از جمله پیشنهاد ایجاد فهرستی ملی برای شناسایی مسلمانان و ممنوعیت مهاجرت از برخی کشورهای مسلماننشین، بهسرعت به یکی از چهرههای پرجنجال در سیاست ایالات متحده تبدیل شد. این سیاستها، که در همان سال اول ریاستجمهوریاش به شکل قانونی اعمال شد، بسیاری از مهاجران مسلمان را از ورود به ایالات متحده بازداشت و موجب واکنشهای گسترده در داخل و خارج از این کشور شد.
همچنین در طول کارزارهای انتخاباتی و دوره اول ریاستجمهوریاش، ترامپ بارها به لحن اسلامستیزانه خود ادامه داد و از مسلمانان بهعنوان تهدید امنیتی یاد کرد. این رویکرد او باعث شد که جامعه مسلمانان آمریکا نسبت به سیاستها و اهداف واقعی او بدبین شوند و عمدتاً به سمت حمایت از حزب دموکرات و جو بایدن تمایل پیدا کنند.
تغییر موضع ناگهانی:
با آغاز کارزار انتخاباتی جدید، ترامپ به دلیل رقابت تنگاتنگ با دموکراتها و بهویژه کامالا هریس، به دنبال کسب حمایت گروههای مختلفی از رایدهندگان است، از جمله جمعیت مسلمان و عرب آمریکایی. با توجه به نارضایتی گسترده مسلمانان از سیاستهای بایدن در قبال درگیریهای اخیر در غزه و حمایت دولت او از اسرائیل، ترامپ این فرصت را مناسب دیده تا با جلب نظر این گروهها، جایگاه خود را در ایالتهای کلیدی مانند میشیگان، که جمعیت قابل توجهی از مسلمانان و اعراب آمریکایی در آن ساکن هستند، تقویت کند.
بهگزارش نیویورکتایمز، ترامپ اخیراً در تجمعی انتخاباتی در حومه دیترویت از رهبران مسلمان و عرب دعوت کرد تا به نمایندگی از جامعه خود در حمایت از او سخنرانی کنند. یکی از این افراد، بلال الزهیری، امام مسجدی در دیترویت، ضمن حمایت از ترامپ بیان کرد: «ما در کنار ترامپ ایستادهایم، زیرا او وعده پایان جنگهای خاورمیانه و اوکراین را داده است.» این اظهارات نمایانگر این است که ترامپ، در تلاش است با وعدههایی که بیشتر به مسائل حساس این جوامع مرتبط است، نظر آنها را به سوی خود جلب کند.
اما تلاشهای ترامپ برای کسب حمایت مسلمانان به آسانی مورد قبول همه قرار نگرفته است. واشنگتنپست در گزارشی اشاره کرده است که اعتبار برخی از افرادی که در تجمعهای ترامپ به عنوان «رهبران مسلمان و عرب» معرفی شدهاند، در میان جامعه مسلمانان آمریکا شناختهشده نیست. این موضوع باعث شده تا برخی از کارشناسان و تحلیلگران، این رویدادها را بیشتر به عنوان نمایشهای تبلیغاتی ترامپ برای جلب رای و استفاده مصلحتی از مسلمانان ببینند.
از سوی دیگر، ترامپ همچنان در تلاش برای جذب رایدهندگان یهودی نیز هست. او در گذشته و حتی در این کارزار انتخاباتی از حمله نظامی اسرائیل به غزه حمایت کرده و بارها تأکید کرده که از اسرائیل و سیاستهای آن بهطور قاطع پشتیبانی میکند. این دوگانگی در مواضع ترامپ، به گفته تحلیلگران، نمایانگر تلاش او برای بهرهبرداری سیاسی از حساسیتها و دغدغههای گروههای مختلف رایدهنده است، بدون توجه جدی به سازگاری این مواضع با یکدیگر.
تغییر گرایش مسلمانان و اعراب از دموکراتها به جمهوریخواهان؟
در طول دو دهه گذشته، اعراب و مسلمانان آمریکایی عمدتاً حامی حزب دموکرات بودهاند و در انتخاباتهای گذشته از نامزدهای این حزب حمایت کردهاند. اما با توجه به تحولات اخیر در سیاست خارجی ایالات متحده و حمایت آشکار بایدن از حملات اسرائیل به غزه، برخی از اعضای این جوامع به بازنگری در انتخابهای خود روی آوردهاند. الجزیره نیز در این زمینه گزارش داده است که نارضایتی فزاینده مسلمانان و اعراب از مواضع دولت بایدن در قبال مسائل خاورمیانه، میتواند به تغییر الگوی رایدهی این گروه منجر شود.
میشیگان یکی از ایالتهای کلیدی است که در انتخابات ریاستجمهوری آمریکا نقش مهمی ایفا میکند. این ایالت، بهویژه در شهرهایی چون دیترویت، جمعیت زیادی از مسلمانان و اعراب را در خود جای داده و به گفته کارشناسان، رایدهندگان مسلمان و عرب میتوانند تأثیر بسزایی بر نتیجه انتخابات در این ایالت داشته باشند. ترامپ که در سال ۲۰۱۶ موفق به کسب آرای میشیگان شد اما در سال ۲۰۲۰ آنها را به بایدن واگذار کرد، اکنون در تلاش است تا با جلب حمایت این جوامع، شانس خود را برای پیروزی در این ایالت افزایش دهد.
واکنش جامعه مسلمانان و آینده سیاستهای ترامپ
در نهایت، اگرچه ترامپ به نظر میرسد که با نزدیک شدن به مسلمانان و اعراب، به دنبال تغییر در تصویر عمومی خود است، اما برای بسیاری از این جوامع، این رویکرد او به عنوان «تغییری مصلحتی» و بیشتر به عنوان بخشی از استراتژی انتخاباتی او دیده میشود. از سوی دیگر، ترامپ همچنان از مواضع پیشین خود در حمایت از اسرائیل و کنترل مهاجرت دفاع میکند؛ موضوعاتی که ممکن است برخی از مسلمانان را همچنان نسبت به نیات واقعی او بدبین کند.
در شرایطی که رقابتها در آمریکا به اوج خود رسیده و هر دو حزب برای جلب نظر تمامی گروههای رایدهنده تلاش میکنند، به نظر میرسد که ترامپ در این کارزار جدید، در مسیری متفاوت قدم برداشته است. حال باید دید که آیا تلاش او برای جلب حمایت مسلمانان و اعراب به ثمر مینشیند یا اینکه این رویکرد جدید او، تنها یک مانور موقت در بحبوحه انتخابات باقی خواهد ماند.