طرز پرس: افغانستان تحت حاکمیت طالبان با چالشهای جدی در زمینه سلامت عمومی، بهویژه برای زنان و کودکان، روبهرو شده است. بهتازگی نمایندگی اتحادیه اروپا در افغانستان از افزایش مرگومیر مادران ابراز نگرانی کرده و اعلام کرده است که در هر دو ساعت یک مادر بهدلیل عوامل مرتبط با بارداری و زایمان جان خود را از دست میدهد.
بر اساس اطلاعات این نهاد، فقط ۱۰ درصد از زنان در افغانستان به خدمات اولیه صحی دسترسی دارند و نرخ مرگومیر مادران، کودکان و نوزادان در این کشور از بالاترین میزانهای مرگومیر در جهان است. اتحادیه اروپا همچنین به بار فزایندهای از بیماریهای غیرساری اشاره کرده است که تقریباً نیمی از مرگومیرهای کشور را شامل میشود و زنان نیمی از این قربانیها را تشکیل میدهند. این نهاد معتقد است که منابع مالی محدود و کمبود متخصصان صحی، فشار بیشتری بر سیستم صحی شکننده افغانستان وارد کرده و بر کیفیت خدمات تأثیر گذاشته است.
در پاسخ به این وضعیت، اتحادیه اروپا اعلام کرده است که ۳۱ میلیون یورو (معادل بیش از ۳۳ میلیون و ۵۰۰ هزار دالر آمریکا) برای بهبود وضعیت سلامت در افغانستان اختصاص خواهد داد. از این مبلغ، ۱۶ میلیون یورو به سازمان جهانی بهداشت (WHO) و ۱۵ میلیون یورو به صندوق جمعیت سازمان ملل متحد (UNFPA) تخصیص خواهد یافت. هدف این کمکها بهبود خدمات صحی برای بیماریهای ساری و همچنین تقویت خدمات صحی باروری، نسایی و ولادی، نوزادان و سلامت کودکان و نوجوانان است.
نمایندگی اتحادیه اروپا تأکید کرده است که خدمات اولیه صحی بهویژه برای زنان، جوانان و ساکنان مناطق محروم به شدت محدود است. همچنین ۲۵ درصد از جمعیت افغانستان در مناطق دشوار و محروم زندگی میکنند. ویرونیکا باسکوویچ پوهر، کاردار اتحادیه اروپا برای افغانستان، ابراز امیدواری کرده که با همکاری مستمر و مبتنی بر اعتماد، شفافیت و فراگیری، بتوانند تأثیر مثبتی بر سلامت و رفاه آسیبپذیرترین اقشار جامعه، بهویژه زنان و کودکان، بگذارند.
در همین راستا، دکتر ادوین سنیزا سالوادور، نماینده سازمان جهانی صحت در افغانستان، بر اهمیت ارائه خدمات صحی عادلانه و فراگیر تأکید کرده و اظهار داشته که باید اطمینان حاصل شود که هر دو جنس، بهویژه در مناطق دورافتاده، مراقبتهای ضروری را دریافت کنند. نگرانیها از افزایش مرگومیر مادران در افغانستان در حالی مطرح میشود که با تسلط طالبان بر این کشور و کاهش کمکهای جهانی، نظام صحی افغانستان در آستانه سقوط قرار دارد. مداخله طالبان در فعالیتهای بشردوستانه و صدور دستورات متعدد باعث کاهش کمکها و نگرانی از احتمال سوءاستفاده از این کمکها شده است.
بر اساس آمار سازمان جهانی بهداشت، ۳۱۰ مرکز صحی، از جمله بیمارستانها، در افغانستان با کاهش خدمات و عدم حمایت مواجه خواهند شد. این سازمان هشدار داده است که در صورت ادامه کمبود بودجه، دسترسی ۷.۶ میلیون نفر به کمکهای بهداشتی ضروری و نجاتدهنده در افغانستان قطع خواهد شد. دفتر هماهنگی امور بشردوستانه سازمان ملل متحد (اوچا) نیز گزارش داده است که طالبان حدود ۴۰۰ دستورالعمل صادر کردهاند که بر روند کمکرسانی تأثیر منفی گذاشته است. از این تعداد، ۷۱ مورد بهطور خاص مشارکت زنان در کمکهای بشردوستانه را تحت تأثیر قرار داده است.
فدراسیون بینالمللی صلیب سرخ و جمعیت هلال احمر نیز از بحران سوءتغذیه در افغانستان ابراز نگرانی کرده و اعلام کردهاند که در بین ماههای می و سپتامبر ۲۰۲۴، سطوح بیسابقهای از سوءتغذیه در میان کودکان و زنان باردار و شیرده در این کشور مشاهده شده است. گزارشها نشان میدهد که هماکنون ۳.۲ میلیون کودک زیر پنجسال و ۸۴۰ هزار زن باردار و شیرده از سوءتغذیه حاد رنج میبرند، وضعیتی که آنها را در معرض مرگ زودرس و دیگر عوارض مادامالعمر قرار میدهد.