طرز پرس: پنجم اکتوبر همزمان میشود با روز جهانی معلم. این مناسبت از سال 1994 بدینسو از سوی یونسکو نامگذاری شده و تا امروز همهساله از آن گرامیداشت میشود. هدف از اعلام چنین روزی ارزشگذاری به معلمان، قدردانی از آنها و بررسی چالشهای شأن در سراسر جهان اعلام شده است؛ اما بحث «روز معلم» چیز دیگریست.
کشورهایی که «روز معلم» را در تقویم تاریخ خود ثبت کردهاند، هریک دلیل و بهانهی ویژهای برای ثبت چنین روزی دارند و هر یک بگونهای مراسم بزرگداشت از روز معلم را جشن میگیرند.روز معلم در افغانستان نیز چهاردهم میزان است. در سالهای پسین در این روز درسهای مکاتب تعطیل میشدند؛ اما دانشآموزان و معلمان به مکاتب میرفتند و از آنها با قطع کیک، تحایف و شیرینی پذیرایی می شد و بنابر سنت همیشگی به معلمان هدایای ویژهیی داده میشد.
درحالیکه امسال در کشورهای دیگر به مناسبت روز معلم توجه ویژهای برای آنان صورت گرفت؛ ولی در افغانستان حتا این مناسبت به شکل رسمی گرامیداشت نشد. دلیل آن نیز صدور فرمان تازهای طالبان خوانده میشود که تجلیل از روزهای مناسبتی را ممنوع اعلام کرد.
«ارزش گذاری به صدای معلم» نماد و شعار امسال یونسکو به پیشواز از روز معلم است؛ اما جایگاه معلمان افغانستان در کجاست و آیا به صدای این قشر ارزش گذاشته میشود؟ متأسفانه معلمان افغانستان همواره با زندگی سخت و سنگینی مبارزه کرده و با این زندگی بخور و نمیر ادامه دادهاند. رسم بر آن است که در افغانستان پایینترین امتیاز برای یک معلم درنظر گرفته شدهاست و در بیست سال پسین باوجود تعهدات برای افزود در معاشات و امتیازات آنها، تاکنون هیچگونه توجه قابل ملاحظهیی صورت نگرفته است.
شماری از معلمین در افغانستان میگویند که پس از به قدرت رسیدن طالبان در شرایط بد اقتصادی قرار داشته و توجهی آنچنانی برای زندگی آنان صورت نمیگیرد. به گفتهی آنان، معاشات که برای معلمین درنظر گرفته شده است مخارج خانوادههای شانرا تامین نکرده و با چالشهای فراوان اقتصادی دست و پنجه نرم میکنند. با این حال، دستکم سه ماه میشود که معلمان زن هنوز معاشات شانرا دریافت ننموده و منتظر اند تا وزارت معارف طالبان راه و چارهیی برای تادیه معاشات شأن دریافت کند.
همزمان با این، پس از بسته شدن دروازههای مکاتب به روی دختران بالاتر از صنف ششم به هزاران معلم مرد و زن وظایف شانرا از دست داده و یا در بی سرنوشتی کامل بسر میبرند. ازسوی دیگر، معلمان زن از تدریس برای دانشآموزان پسر و معلمان مرد از تدریس برای دانشآموزان دختر باز داشته شده اند که این خود تهدیدی برای دامنگیر شدن معلمین به فقر اقتصادی میباشد.
با اینهمه میباید سازمان ملل، یونسکو و دولت حاکم برای رسیدگی به چالشهای معلمان افغانستان دقت لازم نموده و توجه به معلمان این کشور را در اولویت خویش قرار دهند.